Đi tham vấn trị liệu có nghĩa là bị điên, bị tâm thần?

Hiện nay, các khái niệm liên quan đến Tâm lý học hay sức khoẻ tinh thần vẫn còn được đánh đồng là “bị điên”, “chạm dây”, “mất một dây”, “bị thần kinh”, “bị tâm thần”. Những khái niệm thường dùng này không hoàn toàn sai nhưng đa số được hiểu theo ý nghĩ tiêu cực dẫn đến sự ngần ngại khi chia sẻ về nhu cầu cần được hỗ trợ các vấn đề tâm lý.

Vậy, Tâm lý học là gì?

Theo Hiệp hội Tâm lý Hoa kỳ (APA), Tâm lý học là ngành khoa học nghiên cứu về tâm trí, cảm xúc và hành vi. Xét về nguồn gốc lịch sử, tâm lý học là một lĩnh vực thuộc triết học.

Hiện nay, đây là một lĩnh vực khoa học đa dạng, bao gồm nhiều nhánh nghiên cứu chính (ví dụ: thí nghiệm, thực nghiệm, sinh học, nhận thức, phát triển dựa trên vòng đời, nhân cách, xã hội), cũng như nhiều lĩnh vực phụ thuộc nhóm nghiên cứu và ứng dụng (ví dụ: lâm sàng, tâm lý  tổ chức doanh nghiệp, trường học và giáo dục, yếu tố nhân đạo, sức khỏe, tâm lý học về não bộ, đa văn hóa.

Nghiên cứu trong tâm lý bao gồm việc: quan sát, thử nghiệm, đánh giá và phân tích để khám phá các quá trình hoặc tác nhân sinh học, nhận thức, tâm lý, cá nhân và xã hội đang ảnh hưởng đến hành vi của con người và động vật.

Những người nghiên cứu, ứng dụng tâm lý học trong trị liệu thì được gọi là Chuyên gia Tâm lý, Nhà tham vấn, Chuyên gia trị liệu. Họ giúp thân chủ cải thiện tình trạng tâm lý hoặc chữa lành vết thương tâm lý thông qua các phương pháp trị liệu khác nhau.

Còn, bác sĩ tâm thần là ai?

Theo APA, Tâm thần học là chuyên ngành y học liên quan đến nghiên cứu, chẩn đoán, điều trị và ngăn chặn các rối loạn tâm thần, hành vi và nhân cách. Là một nhánh của y học, tâm thần học dựa trên giả định rằng nguyên nhân sinh học là nguyên nhân cơ bản của các vấn đề tâm thần và cảm xúc.

Chuyên ngành Tâm thần bao gồm nghiên cứu về bệnh tâm thần, sinh hóa, di truyền học, dược lý tâm thần, thần kinh học, bệnh lý thần kinh, tâm lý học, phân tích tâm lý, khoa học xã hội và sức khỏe tâm thần cộng đồng, cũng như nhiều lý thuyết và phương pháp tiến bộ trong lĩnh vực này.

Người học và chữa trị dựa trên Tâm thần học (y học) thì gọi là bác sĩ tâm thần.

Bác sĩ tâm thần là những bác sĩ y khoa được đào tạo chuyên sâu để điều trị các rối loạn tâm thần. Họ có thể sử dụng phương pháp trị liệu để giúp bệnh nhân, nhưng cũng có thể sử dụng các can thiệp y tế, như thuốc.

Những điểm khác nhau chính

Những chuyên gia Tâm lý là người phù hợp cho thân chủ có những lo ngại về tâm thần, như sang chấn, trầm cảm và rối loạn lo âu. Họ thường là những chuyên gia giúp thân chủ thay đổi lối suy nghĩ và cải thiện cảm xúc thông qua các phương pháp can thiệp không sử dụng thuốc.

Bác sĩ tâm thần là những chuyên gia về các trị chứng tâm thần nghiêm trọng cần sử dụng thuốc để kiểm soát. Vì thuốc điều trị có thể gây ra tác dụng phụ, vai trò của bác sĩ rất quan trọng trong việc quản lý và điều chỉnh liều lượng khi cần thiết.

Quy trình chuyển giao

Thân chủ có thể gặp khó khăn khi muốn bắt đầu làm việc với một bác sĩ tâm thần, nên nhiều thân chủ thường ưu tiên chọn đi với một nhà tham vấn để giải quyết các vấn đề tâm lý của họ.

Thực tế, trừ khi bạn biết mình có một chẩn đoán nghiêm trọng (y khoa), thì việc bắt đầu với một nhà tham vấn là quyết định chiến lược. Nếu một nhà nhà tham vấn cảm thấy họ không thể giúp đỡ thân chủ, họ sẽ giới thiệu thân chủ đến một bác sĩ tâm thần.

Ngược lại, nếu một bệnh nhân đang được theo dõi bởi một bác sĩ tâm thần có những triệu chứng nghiêm trọng, sau khi người này dần đạt được sự ổn định trong điều trị, bác sĩ tâm thần có thể chuyển bệnh nhân sang một chuyên gia tâm lý để tiếp tục tham vấn và trị liệu.

Tóm lại, chuyên gia tâm lý hay bác sĩ tâm thần đều là có mục tiêu là giúp và nâng đỡ cho thân chủ (bệnh nhân) về các vấn đề về tâm lý, tinh thần. Hiểu đúng giúp cho thân chủ (bệnh nhân) lựa chọn một hướng đi phù hợp với nhu cầu, ý muốn và kỳ vọng.

Trên hết, bạn có quyền nói lớn "Tôi không khoẻ, tâm trí tôi không khoẻ, tôi cần được hỗ trợ", vì đó là nhu cầu chính đáng. Tất cả các Trung tâm Tâm lý đều mở rộng cửa lắng nghe, ở lại cảm xúc của bạn và hỗ trợ bạn. Chúng tôi nói chung, Việt An nói riêng, được thành lập vì mục tiêu giúp thân chủ (bệnh nhân) quân bình về sức khoẻ tâm trí.