Xu hướng chữa lành cho người khác sau khi mình "hết" tổn thương?

Một trong những lý giải về điều này phải nhắc đến khái niệm Wounded – Healer. Đây là khái niệm không quá mới, các bạn có thể tìm hiểu thêm trên các trang tin uy tín. Dành cho những ai chưa biết, thì khái niệm trên được khái quát như sau.

Khái niệm Wounded Healer xuất phát từ triết lý của Carl Jung, nhà tâm lý học và nhà phân tâm học nổi tiếng. Theo Carl Jung, Wounded Healer mô tả một người có khả năng trị liệu và giúp đỡ người khác dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về chính bản thân họ và những trải nghiệm tổn thương mà họ đã trải qua.

Wounded Healer thường là những người đã trải qua những thử thách và đau khổ trong cuộc sống của họ, nhưng thay vì chìm trong thương tổn, họ sử dụng những trải nghiệm đó để phát triển sự thấu cảm và thấu hiểu, đặc biệt về những vấn đề tinh thần và tâm linh. Họ có thể trở thành những chuyên gia trong lĩnh vực tâm lý, cụ thể như tham vấn trị liệu và có khả năng kết nối mạnh mẽ với người khác thông qua sự chia sẻ về những nỗi đau và ứng phó hiệu quả cá nhân của họ.

Wounded Healer không chỉ là người chữa lành cho người khác mà còn có thể tìm thấy sự chữa lành cho bản thân trong quá trình giúp đỡ người khác. Điều này tạo ra một chu trình chữa lành đồng thời, nơi người Wounded Healer và người được giúp đỡ đều hưởng lợi từ quá trình tương tác này.

Hiện nay còn nhiều tranh cãi đa chiều về Wounded Healer cũng như động cơ nào thúc đẩy họ mong muốn chữa lành cho người khác. Dưới đây có thể là một số lý do:

Ý nghĩa sống: Không loại trừ một trong những tổn thương của họ có liên quan đến “mối lo âu ý nghĩa sống” hay còn gọi là “mối lo âu hiển sinh” hoặc “khủng hoảng hiện sinh”. Việc tìm thấy ý nghĩa sống giúp họ xác tín rằng việc giúp đỡ người khác và chữa lành có thể trở thành một phần quan trọng của ý nghĩa sống của người Wounded Healer. Bằng cách này, họ tìm kiếm ý nghĩa và mục đích sống trong việc chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức của mình để giúp người khác vượt qua những khó khăn.
Đồng cảm và Thấu hiểu: Trải qua tổn thương có thể tạo ra một cấp độ đặc biệt của đồng cảm và thấu hiểu sâu sắc đối với những người trải qua cùng loại trải nghiệm. Người Wounded Healer có thể cảm nhận rằng họ có khả năng đặc biệt để hiểu và chia sẻ nổi đau của người khác.
Thấu hiểu bản thân qua việc giúp đỡ người khác: Việc giúp đỡ người khác có thể là một phương tiện chữa lành cho chính bản thân người Wounded Healer. Bằng cách hỗ trợ người khác, họ có thể tìm thấy ý nghĩa, tự giác và sự chữa lành trong quá trình này. Đây là góc nhìn mang tính kết quả, bạn nên dành thời gian nghiêm túc để suy nghĩ nếu xem việc chữa lành cho người khác là động lực chính để chữa lành cho bản thân mình.
Môi trường an toàn: Người Wounded Healer có thể cảm nhận rằng việc chia sẻ về trải nghiệm cá nhân và tổn thương của họ trước sẽ tạo ra một môi trường an toàn cho người khác để mở lời và chia sẻ cảm xúc của họ. Điều này có thể thúc đẩy quá trình chữa lành.
Đóng góp cho Xã hội: Mong muốn chữa lành người khác cũng có thể xuất phát từ ý chí đóng góp tích cực vào xã hội và làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn, điều này gần giống với ý nghĩa sống của đời họ. Người Wounded Healer thường mong muốn làm một phần trong quá trình xây dựng cộng đồng và hỗ trợ lẫn nhau.

Một vài lưu ý quan trọng khi trở thành Wounded Healer

Việc mong muốn trở thành Wounded Healer xuất phát từ suy nghĩ đẹp, sâu sắc, mang tính hiện sinh nhưng cần lưu ý một số khía cạnh quan trọng.

Tổn thương tinh thần có nhiều loại, hình thái khác nhau

Có những loại tâm bệnh có thể trị liệu khỏi và cũng có nhiều loại chỉ giúp thân chủ kiểm soát được triệu chứng để hoà nhập với cuộc sống. Nếu không được đào tạo bài bản Wounded Healer rất dễ đánh đồng tổn thương của mình đại diện cho hầu hết các tổn thương tâm lý trong cuộc sống. Khi gặp một người có tổn thương khác mình, hay mình đánh giá là “tổn thương sâu” hơn mình, họ sẽ có cảm giác bất lực và hoài nghi. Lúc này, bạn và thân chủ sẽ có thể bị những hệ luỵ khác.

Thiên vị đa hướng

Khi làm việc với thân chủ, dù họ là ai, họ tổn thương giống hay khác mình, bạn cần phải giữ sự công bằng như nhau. Điều này thật sự khó ngay cả với những nhà trị liệu lâu năm, đó là lý do các nhà trị liệu cần có một chuyên gia trị liệu khác giám sát họ chặt chẽ. Nếu thân chủ có tổn thương rất giống mình, bạn sẽ rất khó tránh sự thiên vị.

Bạn có thật sự mong muốn chữa lành cho người khác?

Có nhiều học thuyết chỉ ra rằng hành vi giúp cho một người nào đó là hình thức chạy trốn (vô thức – phân tâm học) hay sự khát khao sâu thẳm trong niềm tin cốt lõi (Nhận thức Hành vi) dẫn đến cơ chế ứng phó - muốn giúp người khác. Bạn cần được khám phá sâu bên trong bạn về động lực, mục đích bạn muốn chữa lành cho người khác. Đó là mục đích thật sự hay bạn đang thực hiện hành vi chữa lành qua cơ chế ứng phó của một tổn thương nào đó. Tại Anh, có quy định về nhà trị liệu phải được trị liệu cá nhân và được giám sát chặt chẽ mới được phép trị liệu cho thân chủ khác. Đây là nguyên tắc mang tính Đạo đức.

Hiểu rõ tổn thương của mình thì cũng công bằng với tổn thương của người gây cho mình tổn thương

Khi được đào tạo và được trị liệu bài bản qua các học thuyết, bạn được hướng dẫn nhận ra rằng gia đình là nơi phần lớn các nhiệm vụ tâm lý không được hoàn thành, dẫn đến các tổn thương sâu. Việc tương tác với người chăm sóc chính sẽ là cha mẹ, họ vô tình xuất hiện trong tổn thương của bạn. Nếu không hiểu hết toàn vẹn ý nghĩa nhân văn của các học thuyết, bạn rất dễ hờn trách người thân gây ra những tổn thương đó. Thay vì được hướng dẫn thương xót thì việc hờn trách càng làm cho những thương tổn nghiêm trọng hơn. Đáng buồn hơn, nếu bạn chưa hiểu các nguyên lý trên nhưng lại chữa cho người khác.

Sau cùng gắn liền với lưu ý vừa rồi…

Có thật sự ý nghĩa sống của bạn là mong muốn giúp cho người khác hết tổn thương?

Xin nhắc lại, đây là ý nghĩ tốt đẹp và sâu nhất. Chính vì đây là khía cạnh sâu nhất nên cần được làm rõ nhất. Đầu tiên, bạn có thao thức này trong hành trình hiện sinh của mình, thật không?. Thứ hai, nếu có, có nhất thiết là phải thông qua chữa lành những tổn thương cho người khác mới hiện thực hoá bản thân hay không?

Từ đó, hiểu rõ thật sự con người bạn. Vì con đường chữa lành là con đường chẳng mấy ai đi.